Amerykański koncern Boeing Company – powoli wychodzi z kłopotów

Firma z siedzibą w Chicago obecnie największym producentem samolotów pasażerskich na świecie

Boeing Company zanotował w trzecim kwartale 2021 roku stratę netto w wysokości $132 mln, władze spółki wydają się jednak być umiarkowanie zadowolone z tegorocznych rezultatów.

© www.elitetraveler.com – Klasa biznes Boeing 777 Emirates

Początki firmy sięgają 1916 roku. Wtedy to została założona w Seatle w USA, firma o nazwie „Pacific Aero Products Co”, znana dziś jako Boeing Company, od kilku dekad pozostająca głównym graczem na szerokorozumianym rynku maszyn lotniczych. W ciągu 100 lat firma wielokrotnie zmieniała swój profil biznesowy, starając się wyjść naprzeciw oczekiwaniom rynku. Rozpoczynając od wodnopłatów, latających łodzi, samolotów pocztowych, myśliwskich czy treningowych, firma stopniowo wchodziła także na rynek samolotów pasażerskich, oferując nawet w pewnym momencie usługi regularnych linii lotniczych. Jednocześnie, Boeing od lat zabiega o kontrakty wojskowe (na przykład znane z czasów II wojny światowej B-17 oraz B-29 Superfortress, późniejsze: helikopter CH-47 Chinook czy też naddźwiękowe pociski przeciwlotnicze oraz międzykontynentalne pociski batalistyczne). Z innych, nieco młodszych, lecz równie dobrze znanych wojskowych modeli Boeinga wymienić można bombowiec B-2 (typu Stealth), myśliwiec F/A-22 Raptor, śmigłowiec RAH-66 Comanche. W latach 60 XX wieku Boeing współpracował także z NASA w ramach programu Apollo i innych projektach okresu tzw. „podboju kosmosu”.

©world-war-2.wikia.org – B-29 Superfortress

W ostatnich latach spółka inwestuje również w program kosmiczny Starliner (koszt $1,5 mld według danych z 2013 roku), czyli produkcję załogowego statku kosmicznego (głównego konkurenta SpaceX Elona Muska). Zaprojektowany i zbudowany przez Boeinga statek CST-100 Starliner przeznaczony jest do transportu załóg zarówno do ISS czyli Międzynarodowej Stacji Kosmicznej jak i prywatnej stacji orbitalnej Bigelow Aerospace. Niedawno spółka ogłosiła też, iż zamierza wysłać na orbitę 147 satelitów by dostarczać użytkownikom szerokopasmowy internet podobnie jak Starlink czy Project Kuiper.

©wikipedia.org – CST-100 Starliner

Chude lata wypadków i częstych uziemień

Począwszy od lat 70 sytuacja na rynku lotniczym zaczęła zmieniać się na niekorzyść Boeinga. Związane to było w pierwszym rzędzie z zawieszonymi projektami lotów kosmicznych oraz budowy nowego naddźwiękowego odrzutowca pasażerskiego Supersonic Transport. Źle oszacowane koszty i opóźnienia we wprowadzeniu nowego samolotu B747 Jumbo Jet również negatywnie odbiły się na kondycji firmy, choć trzeba zaznaczyć, iż sam model okazał się wielkim sukcesem, podobnie jak wprowadzony w latach 90-tych model B777. Odpowiedzią na śmiałe działania konkurencyjnego Airbusa są modele B787 Dreamliner oraz B737 MAX- oba mające jednak złą passę.

Choć Boeing B787 miał być dostarczony do użytku w 2008 roku, w rzeczywistości rozpoczął służbę w 2011 roku po serii opóźnień spowodowanych odkrytymi błędami konstrukcyjnymi i usterkami. Również w ostatnich latach, w wyniku odkrytych wad produkcyjnych (luki w kadłubie, błędy w oprogramowaniu autopilota, wady montażowe wokół ogona, luki w nawierzchni stateczników poziomych, uszkodzone panele dekompresyjne) samolot był dwukrotnie uziemiany, a odbiór nowych samolotów- zawieszany. Jak podaje serwis rynek-lotniczy.pl, obecnie ponad 100 wyprodukowanych samolotów B787 nie może zostać oddanych do użytku- część z nich nie została jeszcze opłacona przez zamawiające linie lotnicze, co wiąże się z zamrożeniem kapitału na wartość $9 mld. Boeing oficjalnie przyznał iż łączny koszt inspekcji i napraw poniesionych z tego tytułu wyniesie około $1 mld.

Przez blisko dwa lata uziemiony był również Boeing 737 MAX, którego wadliwość spowodowała na przełomie lat 2018 i 2019 dwie katastrofy lotnicze. 29 października 2018 roku lot nr 610 indonezyjskiej linii Lion Air zakończył się tragiczną śmiercią 181 pasażerów oraz 8 członków załogi.  Kilka miesięcy później, 10 marca 2019 roku rozbił się samolot Ethiopian Airlines lot 302, w wyniku czego śmierć poniosło 149 pasażerów i 8 członków załogi. W wyniku przeprowadzonego śledztwa ustalono, iż w obu przypadkach za katastrofę odpowiadał błędnie działający system zapobiegający przeciągnięciu (MCAS). Amerykański gigant potrzebował 22 miesięcy na naprawę błędów oraz uzyskanie pozwoleń na użytkowanie od większości agencji lotniczych świata. Ciekawostką jest fakt, iż z certyfikacją wstrzymuje się jeszcze Urząd Lotnictwa Cywilnego Chin, czyli państwa do którego trafia jedna czwarta produkcji B737. Problemy Boeinga wpłynęły tez negatywnie na jego klientów. Przykładowo PLL LOT złożył pozew o $250 mln odszkodowania z tytułu uziemienia 5 samolotów B737 MAX pozostających we flocie polskiego przewoźnika.

©theverge.com – Boeing 787 Dreamliner

Obecny stan firmy i wyniki finansowe

Ogłaszając wyniki finansowe za III kwartał 2021 roku, władze spółki podkreśliły wzrost przychodów koncernu rok do roku o 8 % do poziomu prawie $15,3 mld oraz podstawowy zysk operacyjny w kwocie $59 mln. Choć strata finansowa netto w wysokości $132 mln jest niebagatelna, wyraźnie jednak widać odbicie koncernu z Chicago w porównaniu ze stratą $466 mln z analogicznego okresu poprzedniego roku. Koncern odnotował spadek łącznej sumy długów z $63,6 mld do $62,4 mld. Na kondycję finansową wpływają z jednej strony przedłużające się problemy z B787 jak i opóźnienia w projekcie Starliner, z drugiej zaś odradzający się po pandemii rynek usług lotniczych.

Fabryka Boeing Everett – największy na świecie budynek pod względem objętości i powierzchni:

Źródła: Wikipedia.org, Rynek-lotniczy.pl, Boeing.com, Wnp.pl