Henry Ford – milioner bez matury

Genialny inżynier

Henry Ford, jeden z najbardziej rozpoznawalnych amerykańskich przedsiębiorców i najbogatszych ludzi na świecie. Nigdy nie skończył żadnej poważnej szkoły ani nie zdobył formalnego wykształcenia. I choć to nie on wynalazł samochód oraz wymyślił linię fabryczną, to dziś powszechnie uważa się go za genialnego inżyniera, przedsiębiorcę i jednego z ojców światowej motoryzacji. Jego pomysłowość pozwoliła mu zgromadzić majątek wyceniany dziś na $200 mld. Daje mu to pewne miejsce na liście 10 najbogatszych ludzi wszechczasów.

Henry Ford urodził się w 1863 roku w rodzinie irlandzkiego emigranta osiadłego w amerykańskim stanie Michigan. Od młodości interesował się różnymi mechanizmami, słynną anegdotą jest opowieść o zegarku, który otrzymał od ojca w wieku 12 lat. Henry Ford był nim tak zafascynowany, iż postanowił go rozebrać i zbadać zasadę jego działania. Podobnie potraktował zegarki rodziny i sąsiadów co nadało mu reputację miejscowego zegarmistrza.

Początek fascynacji silnikami

Jak sam przyznał, nigdy nie interesowała go praca na farmie ojca, dlatego już w wieku 16 lat porzucił rodzinne strony i rozpoczął pracę w zakładach Detroit jako ślusarz, pracownik suchych doków czy serwisant silników parowych. W 1891 roku rozpoczął pracę w zakładach Edisona, dochodząc wkrótce do stanowiska głównego inżyniera. Jednocześnie od wczesnych lat interesowały go różnego rodzaju silniki, które naprawiał (silnik Otto znany dziś jako silnik benzynowy), bądź tworzył od podstaw. W 1892 roku Ford stworzył w domowym warsztacie swój pierwszy pojazd z własnym dwucylindrowym silnikiem o mocy 4 koni mechanicznych.

©hemmings.com

Pierwszy samochód

W wyniku kolejnych eksperymentów w 1896 roku powstał pierwszy czterokołowy samochód Forda. Zwany był Kwadrycyklem Forda lub po prostu powozem bezkonnym. W kolejnych latach Ford, dopingowany między innymi przez Thomasa Edisona stworzył kolejne samochody. W 1901 roku wybudował pojazd o mocy 26 koni mechanicznych oraz 80 – konny samochód w 1902 roku. Przyciągnęło to zainteresowanie osób pragnących zainwestować swój kapitał w nowo powstający rynek samochodowy. Po początkowych porażkach w ramach Detroit Automobile Company czy we współpracy z braćmi Dodge w 1903 roku powstaje Ford Motor Company. Spółka z kapitałem $28 tys. w której Henry Ford został głównym inżynierem i wiceprezesem. W tym samym roku Ford buduje samochód, który osiąga nowy rekord prędkości 91.3 mile na godzinę, czyli 146,9 kilometrów na godzinę.

Model T

Wielkim sukcesem firmy jest jednak słynny model T, zaprezentowany w 1908 roku i produkowany do 1927 roku. Był to pierwszy pojazd Forda produkowany masowo, łatwy w naprawie i prosty w prowadzeniu. Dzięki zastosowaniu ruchomej taśmy produkcyjnej i cięciu kosztów produkcji (na przykład kolor tylko czarny), model T był zdecydowanie tańszy od innych samochodów swoich czasów. O ile pierwsze egzemplarze kosztowały około $1000, to w ostatnich latach produkcji za samochód trzeba było zapłacić około $300. W ciągu 19 lat produkcji Ford Motor Company sprzedał ponad 15 mln egzemplarzy modelu T.

Dobre wyniki finansowe modelu T przyczyniły się do polepszenia warunków pracy w zakładach Forda. Dzięki temu w 1914 roku pensja pracownicza wzrosła z $2,34 dziennie do $5 (kilkakrotnie razy więcej niż płacili konkurenci). To było prawdziwą rewolucją tamtych czasów. Kilka lat później Ford wprowadził kolejną wielką zmianę w swoich zakładach. Mianowicie 8 – godzinny system pracy wykonywanej przez 5 dni roboczych.

W 1919 roku Henry i jego syn Edsel odkupili akcje od wszystkich mniejszościowych udziałowców za 105 568 858 $ i zostali jedynymi właścicielami Zakładów Forda.

Inwestycje

Poza działalnością na rynku motoryzacyjnym, Ford inwestował również w fabryki produkujące samoloty. Zaś w czasie I oraz II wojny światowej Ford angażował się w produkcję silników do samolotów i łodzi podwodnych, ciężarówek i ciężkich pojazdów dla armii.

Henry Ford był właścicielem rezydencji w Fort Myers na Florydzie, gdzie jego sąsiadem był Thomas Edison. Dziś kompleks ten znany jest pod nazwą Edison and Ford Winter Estates. Posiadał również 70 00 arową posesję w Richmond Hill (tak zwana Plantacja Forda) wraz z rezydencją nad brzegami rzeki Ogeechee w stanie Georgia.

Szacuje się, że Ford Motor Company straciło na inwestycjach w Fordlandię i Belterrę (znajdujących się w Amazonii upraw drzew kauczukowych) około $20 mln (około 300 mln dzisiejszych dolarów). Projekt trwał aż do 1945 roku. Nowy prezes koncernu Henry Ford II zdecydował się odsprzedać obie plantacje rządowi brazylijskiemu niemal za bezcen.

Dziś w tym rejonie nikt już nie uprawia drzew kauczukowych (na ich miejscu znajdują się obecnie pola soi). Belterra jest jednym z wielu małych amazońskich miasteczek. W Fordlandii natomiast mieszka garstka dawnych pracowników Forda i zajmuje się uprawą przydomowych poletek.

Henry Ford zmarł w swoim domu Fairlane w Dearborn 7 kwietnia 1947 roku. Miał 83 lata.

Źródło: en.wikipedia.org; www.rp.pl; www.ford.pl.